In de provincie Oost-Kasaï, net als in andere regio’s van de Democratische Republiek Congo, zijn gedwongen huwelijken bij wet verboden. Toch zijn ze in realiteit nog steeds een diepgewortelde praktijk. In ruil voor een bruidsschat aan de ouders worden jonge meisjes, of ze nu willen of niet, gedwongen om te trouwen. Dit verandert onherroepelijk het leven van deze te jonge vrouwen en moeders. Een schrijnende situatie waar het centrum Don Bosco Mazzarello in Mbuji-Mayi iedere dag tegen vecht.
“We hebben een aantal meisjes in ons opleidingscentrum die door een gedwongen huwelijk van hun familie zijn gescheiden”, vertelt Pétronille Ngama, directrice van de Don Bosco-gemeenschap in Mbuji-Mayi. “De ouders worden vaak door armoede gedwongen om deze keuze te maken. Ze krijgen een bruidsschat van de huwelijkskandidaat én het is de schoonfamilie die na de bruiloft voor de bruid zorgt. Er is dus een mond minder om te voeden.” De impact op het leven van deze jonge meisjes is immens. Vroege zwangerschappen en huishoudelijke taken zorgen ervoor dat ze de hoop op een studie opgeven.
Financiële onafhankelijkheid voor jonge vrouwen
“In Mbuji-Mayi richten we onze aandacht vooral op beroepsopleidingen die jonge meisjes de kans bieden om financieel onafhankelijk te worden.” Het doel is om hen in staat te stellen zo snel mogelijk werk te vinden door middel van vervolgopleidingen of een cursus ondernemerschap.
“Dit jaar hebben we verschillende projecten van studenten gesteund, waaronder de oprichting van drie naaiateliers en een klein landbouwbedrijfje. In dat laatste geval hebben we twee jonge meisjes toegelaten om ons land te gebruiken om hun eerste oogst te verbouwen en te verkopen. De opbrengst konden ze dan gebruiken om hun eigen perceel te kopen.” Het is slechts een van de vele voorbeelden van ‘schoolondernemingen’ die het centrum steunt zodat studenten al tijdens hun opleiding een kapitaal kunnen opbouwen voor later.
Mentaliteitsverandering doorbreekt de armoedecirkel
Sommige tradities zijn moeilijk te doorbreken, maar Pétronille Ngama is vastberaden. “Als ouders eenmaal besloten hebben om hun dochter uit te huwelijken, is het moeilijk om hen op andere gedachten te brengen. Maar we hameren erop dat het belangrijk is dat hun dochter eerst haar studie afmaakt, zodat ze kan werken en financieel kan bijdragen. We hopen dat de ouders op die manier hun beslissing zullen heroverwegen of alleszins uitstellen.”
Tegelijkertijd organiseert het centrum filmvoorstellingen om jongeren en hun ouders te informeren over de nadelen van gedwongen huwelijken in de maatschappij. “Deze huwelijken zorgen er vaak voor dat de armoedecirkel van jonge meisjes blijft voortduren, terwijl ze juist de kans zouden moeten krijgen om hun rechtmatige plaats in de Congolese samenleving in te nemen”, besluit Pétronille Ngama. “En beetje bij beetje, veranderen we hierdoor de mentaliteit.”