VIA Don Bosco heeft een nieuwe training ontwikkeld voor Belgische leerkrachten: ‘Mijn verhaal, jouw verhaal, ons verhaal’. Deze interculturaliteitstraining biedt scholen methoden en hulpmiddelen om de kracht van diversiteit niet alleen te omarmen, maar zelfs voordeel uit te halen.
“Bij het woord ‘interculturaliteit’ denken veel mensen aan verschillende nationaliteiten en culturen, maar het begrip reikt verder dan dat”, vertelt Emilie Lemaire, projectmedewerker wereldburgerschap bij VIA Don Bosco. “Het gaat ook over hobby’s, relaties, leefmilieu, gewoontes – kortom: je volledige identiteit.”
Op scholen is interculturaliteit een steeds belangrijker thema. Leerlingen met uiteenlopende achtergronden en profielen zitten samen in de klas. Deze diversiteit – of net het gebrek eraan – kan de leeromgeving verrijken, maar ook tot spanningen leiden. Wanneer leerlingen of leerkrachten in termen van ‘wij’ en ‘zij’ denken, kunnen stereotypes, vooroordelen, discriminatie en zelfs groepsconflicten de kop opsteken.
“We merkten dat veel leerkrachten het belangrijk vinden om rond deze thema’s te werken, maar zich niet altijd gekwalificeerd voelen om dit te doen”, aldus Emilie Lemaire. “Daarom ontwikkelde VIA Don Bosco een nieuwe training om hen te ondersteunen. Geen kant-en-klare oplossingen, maar diepgaande inzichten, praktische hulpmiddelen en aanpasbare, flexibele methodologieën.”
Reflectie op het eigen gedrag
“Lesgeven op een multiculturele school is inderdaad niet altijd eenvoudig”, beaamt Séverine Demoustiez. Ze staat al meer dan twintig jaar voor de klas en geeft Franse les in Mons. “Maar tegelijkertijd is het vooral mooi, omdat we veel van elkaar kunnen leren. Om hier meer op in te spelen tijdens de les, volgde ik in mei de cursus.”
Ze gaat verder: “De training begon met methoden die de leerlingen aanzetten tot reflectie over hun eigen gedrag, zodat ze zichzelf beter leren kennen. Want als je een ander wil begrijpen, moet je bij jezelf beginnen.”
“Hierbij is het vooral belangrijk om te beseffen dat iemands identiteit uit meerdere facetten bestaat én voortdurend evolueert”, vult Emilie Lemaire aan. “Iemand kan vegetarisch worden, van religie veranderen en van voetbal houden, terwijl hij vroeger misschien meer van muziek hield. Ik zie mezelf nu voor een groot deel als mama, maar dat was natuurlijk niet zo toen ik dertien was.”
Pas daarna gaat de training dieper in op de technieken om te werken aan de perceptie van de ander. “Problemen bij diversiteit komen vaak voort uit het feit dat mensen niet de tijd nemen om de ‘ander’ te leren kennen. De cursus biedt handvatten om jongeren empathie aan te leren, een noodzakelijke soft skill voor succes.”
“VIA Don Bosco’s tool astronaut is me het meest bijgebleven”, vertelt Séverine enthousiast. “Tijdens deze oefening werken leerlingen zogezegd voor het hightechbedrijf Blue Stardust en moeten ze een ingenieur aannemen om het leven op de maan te starten. Ze beginnen met acht kandidaten en moeten telkens één persoon afwijzen, maar aanvankelijk kennen ze enkel de naam. Vervolgens krijgen ze meer details zoals een foto, leeftijd en seksuele geaardheid. Pas helemaal op het einde ontdekken ze de opleidingsachtergrond van de kandidaat. Zo maken de leerlingen in het begin dus keuzes zonder enige relevante informatie. Het maakt hen spelenderwijs bewust van hun eigen vooroordelen en laat hen reflecteren over anderen én zichzelf.”
“Het uiteindelijke doel is om leerkrachten te helpen een nieuw ‘wij’-gevoel te bereiken dat die verschillen overstijgt”, concludeert Emilie Lemaire. “Daarbij gaat de interculturaliteitstraining een stap verder dan inclusie. Het zorgt er niet alleen voor dat iedereen in de groep mee kan doen, maar dat er samen iets nieuws gecreëerd wordt, dankzij de specifieke en bijzondere eigenschappen van iedereen.”
Wil je met jouw school ook deelnemen aan de opleiding ‘Mijn verhaal, jouw verhaal, ons verhaal’? Stuur dan een e-mail naar wbe@viadonbosco.org of surf naar de website voor meer informatie.