Zowel op het platteland als in de steden kampt de Democratische Republiek Congo (DRC) al meer dan 30 jaar met massale werkloosheid. De lokale arbeidsmarkt is systematisch verstikt waardoor ieder jaar miljoenen mensen geen werk vinden. Volgens bronnen is meer dan een derde van de jongeren in de DRC werkloos. Het is een echte sociale bom.
Sinds enkele jaren biedt VIA Don Bosco op het platteland opleidingen aan in ondernemerschap om jongeren aan waardig werk te helpen. Nieuw voor 2023 is dat dit specifieke programma nu ook zal worden gelanceerd in een stedelijke omgeving, in de centra van de stad Kinshasa.
Een krimpende arbeidsmarkt
Analyses van de tewerkstellingsbureaus van VIA Don Bosco tonen aan dat er in de DRC twee soorten arbeidsmarkten bestaan, elk met hun eigen context. Enerzijds is er de arbeidsmarkt van het platteland, die weinig of geen structuur heeft. Anderzijds is er de stedelijke arbeidsmarkt, die meer gericht is op werk in loondienst. In beide gevallen zijn de mogelijkheden schaars.
“Op het platteland in Mbuji-Mayi zijn er haast geen bedrijven en dus ook geen jobs. Daarom biedt het Don Boscocentrum jongeren daar de kans om na het behalen van hun diploma een cursus ondernemerschap te volgen. Ons doel is om de oprichting van kleine bedrijven aan te moedigen, bijvoorbeeld in de landbouw en de lokale textielindustrie. We doen dit nu al een paar jaar en het werkt heel goed”, vertelt Elisa Lorenzoni, project coach van VIA Don Bosco voor de DRC.
Ze gaat verder: “Wat nieuw is, is dat we nu ook in de grote steden een sterke vraag zien naar deze vaardigheden. Het biedt nieuwe mogelijkheden voor de jongeren om financieel onafhankelijk te worden. Het is zeker een mogelijke oplossing voor werkloosheid en migratie.” Deze observatie doet VIA Don Bosco ook in de andere Afrikaanse landen waar ze actief is.
Ondernemingszin in onderwijscurricula
VIA Don Bosco heeft daarom besloten om dit programma, dat tot nu toe enkel met de partners op het platteland werd uitgevoerd, in de stad Kinshasa te lanceren.
“In een eerste fase zullen de leerkrachten in Kinshasa worden opgeleid, zodat ze de ondernemingsplannen van de studenten kunnen analyseren en controleren op haalbaarheid”, legt Elisa uit. Tegelijkertijd worden de jongeren begeleid door een lokale coach en nemen ze deel aan een ‘club voor ondernemerschap’ waar ze kunnen leren van de goede – en slechte – ervaringen van anderen.
“De jongeren zullen een basis moeten verwerven in bedrijfsbeheer en boekhouding, zodat ze een degelijke begroting kunnen opstellen, hun investeringen kunnen beheren en met klanten kunnen omgaan. We willen ze zoveel mogelijk handvatten geven.”
Zelffinanciering, de sleutel tot succes
Hoewel ondernemerschap veel hoop wekt bij jonge mensen, is het avontuur dat hen te wachten staat niet gemakkelijk. Het vereist discipline en doorzettingsvermogen. De eerste moeilijkheid is de financiering. “Om tegenslagen te voorkomen, vragen we de jongeren om zelf voor de initiële investering te zorgen. Zo testen we hun motivatie en hun vermogen om oplossingen te vinden. De kandidaten zullen op dit punt ook specifieke ondersteuning krijgen.”
De nieuwe zelfstandige activiteiten zullen telkens gedurende minstens zes maanden worden opgevolgd door het tewerkstellingsbureau van VIA Don Bosco. Zo wordt er gekeken of de structuur van de onderneming duurzaam is. Na een jaar wordt de algemene vooruitgang geëvalueerd. Als dan wordt beslist dat het bedrijf op de goede weg is, kan de jonge ondernemer verder gaan op eigen kracht.