Het nieuwe programma van VIA Don Bosco in Burkina Faso

Snelst groeiende humanitaire crisis

“Brussels Airlines schrapt vluchten naar Burkina Faso“. Zo luidde een van de vele, bondige krantenkoppen die begin oktober in het nieuws verschenen. Het leek een fait divers, een simpel nieuwtje waar je snel voorbij zou scrollen. Maar de oorzaken die achter het nieuws verscholen zaten, zijn veel minder simpel.  

De Belgische overheid raadt reizen naar Burkina Faso momenteel “ten stelligste af“, door de fragiele politieke situatie die het West-Afrikaanse land parten speelt. Eind september nam legerleider Ibrahim Troaré de macht over van voormalig president Paul-Henri Damiba via een staatsgreep. De grondwet werd opgeschort en grenzen werden afgesloten.

Het was de tweede staatsgreep in slechts acht maanden tijd. En de reden voor de machtsovername, was twee keer dezelfde: de onvrede over de aanpak van het terrorisme en het verlangen naar vrede. “Als je vandaag naar de kaart van Burkina Faso kijkt, is dat echt alarmerend”, zucht onze collega Wisdom. “Terreurgroepen die banden hebben met Al-Qaida en IS hebben bijna de helft van het land ingenomen.”

Het extremistische geweld heeft ervoor gezorgd dat miljoenen Burkinezen hun thuis moesten verlaten. Velen onder hen leven momenteel in erbarmelijke omstandigheden. De Verenigde Naties spreken van een van de snelst groeiende humanitaire crisissen ter wereld.

Gevolgen voor onderwijs 

Ook de gevolgen voor het onderwijs zijn schrijnend. Volgens de Burkinese overheid heeft het extremistische geweld geleid tot de sluiting van meer dan 3000 scholen in de bezette gebieden. Duizenden leerlingen en leerkrachten zijn hier het slachtoffer van. Nochtans is het recht op kwaliteitsvol onderwijs, zeker in tijden van crisis, enorm belangrijk.

Terwijl de staat van Burkina Faso tot nu toe vooral probeert om het geweld zelf aan te pakken, blijven de onderliggende, complexere factoren zoals armoede, de klimaatproblematiek en uitsluiting de grootste uitdagingen. Onderwijs kan een belangrijke stap vormen om die onderliggende problemen op te lossen.

“Ik geloof sterk in het belang van onderwijs”, aldus Wisdom. “Het biedt jongeren de kans om na te denken over oplossingen, zichzelf te ontwikkelen, financieel onafhankelijk te worden en zich te integreren in de maatschappij. Zo ontsnappen ze niet alleen uit de armoede, maar worden ze ook actoren van verandering en dragen ze bij tot de verdere ontwikkeling van hun land.”   

Bovendien beschermt onderwijs de jongeren ook deels tegen de mogelijke invloed van het extremisme. “Gewapende groepen proberen jonge mensen vaak te rekruteren en te misbruiken voor hun eigen doeleinden. Jongeren die leven in armoede, niet naar school kunnen en geen vooruitzichten hebben, vallen makkelijker ten prooi.”

Het nieuwe programma van VIA Don Bosco

Het werk van de salesiaanse scholen in Burkina Faso kon wel altijd doorgaan. We kozen ervoor om met Burkina Faso samen te werken, omdat er enorme noden zijn door de economische, sociale en politieke situatie in het land. “De vraag naar kwaliteitsvol onderwijs in Burkina Faso is groot”, beaamt de Project Coach. “Jongeren wíllen leren, en ze hebben er recht op.” Het is aan ons om dit recht te beschermen.

Ons nieuwe programma loopt tot en met 2026 en moet 6000 jongeren (waarvan 45% meisjes) tussen de 15 en 25 jaar oud kwaliteitsvol onderwijs aanbieden, zodat ze zich kunnen integreren op sociaal en professioneel vlak. Om dit doel te bereiken wil VIA Don Bosco samen met de lokale partners de capaciteit van de scholen in Burkina Faso versterken en werken rond thema’s als gendergelijkheid, milieu en vrede. De tewerkstellingsbureaus in de scholen begeleiden de jongeren in hun zoektocht naar werk of ontwikkeling als zelfstandige.

De jongeren zijn de toekomst 

Ondanks alle problemen die het land teisteren, blijft Wisdom hoopvol. “Ik ga niet ontkennen dat de Burkinese staat in actie moet schieten. Het is de taak van de staat om te zorgen voor educatie en vrede. Maar toch denk ik dat onze Afrikaanse jongeren, in combinatie met kwaliteitsvol onderwijs, al veel verandering teweeg kunnen brengen. Burkina Faso is een prachtig land, met magnifieke mensen en een enorm potentieel. De rust zal naar Burkina Faso wederkeren!”